LED spotjes aansluiten met dimmer

Wil je sfeervolle en energiezuinige verlichting creëren in je woning? Dan zijn dimbare LED spotjes een uitstekende keuze. Door ze aan te sluiten op een dimmer bepaal je zelf de lichtintensiteit en creëer je eenvoudig de gewenste sfeer. In dit artikel leggen we uit hoe je LED spotjes veilig en correct aansluit op een dimmer, waar je op moet letten en welke combinaties goed werken.

Wat heb je nodig voor dimbare LED spotjes?

Voordat je aan de slag gaat, is het belangrijk dat je de juiste materialen in huis hebt:

• Dimbare LED spotjes (controleer het “dimbaar” icoon op de verpakking)
• Een LED-compatibele dimmer (fase-afsnijding aanbevolen)
• Een armatuur of inbouwspot voor de LED’s
• Schroevendraaier, spanningszoeker en lasklemmen
• Eventueel een LED-trafo bij gebruik van 12V spotjes

Let goed op het verschil tussen 230V LED spotjes (meestal GU10) en 12V LED spotjes (meestal MR16). Voor 12V heb je altijd een geschikte transformator nodig. Gebruik bij voorkeur een elektronische LED-trafo.

Dimmer kiezen: waar moet je op letten?

Niet elke dimmer werkt goed met LED-verlichting. Gebruik daarom altijd een dimmer die expliciet geschikt is voor dimbare LED’s. Je hebt keuze uit twee types:

• Fase-afsnijding (trailing edge): Meest geschikt voor moderne LED’s. Zorgt voor stille werking en voorkomt flikkeren.
• Fase-aansnijding (leading edge): Wordt vooral gebruikt voor oudere dimmers. Niet aanbevolen voor LED tenzij expliciet geschikt.

Daarnaast is het belangrijk om te letten op de minimale en maximale belasting van de dimmer. Veel LED-dimmers werken pas goed vanaf een bepaalde belasting, bijvoorbeeld 3 tot 10 watt. Gebruik je te weinig wattage? Dan kunnen de lampen gaan knipperen of helemaal niet aangaan.

Stappenplan: LED spotjes aansluiten op een dimmer

Stap 1: Stroom uitschakelen

Ga naar de meterkast en schakel de groep uit waar je op gaat werken. Controleer met een spanningszoeker of er geen stroom meer staat op de draden.

Stap 2: Dimmer monteren

Verwijder de bestaande schakelaar en sluit de dimmer aan volgens de instructies van de fabrikant. Gebruik hierbij de juiste aansluitpunten (meestal “L” voor de fase en een pijlsymbool voor de uitgang naar de spotjes).

Stap 3: LED spotjes installeren

Monteer de spotjes in de armaturen of inbouwspots. Verbind ze met de juiste voedingsdraden: bruin (fase) en blauw (nul). Bij 12V spotjes sluit je de spotjes aan op de uitgang van de transformator en de trafo op het lichtnet.

Stap 4: Stroom inschakelen en testen

Zet de stroom weer aan en test of de spotjes goed reageren op de dimmer. Controleer of het dimmen geleidelijk verloopt en of er geen flikkering optreedt. Indien nodig kun je de minimale dimwaarde instellen op de dimmer.

Veelgemaakte fouten en handige tips

Bij het aansluiten van LED spotjes op een dimmer worden regelmatig fouten gemaakt. Voorkom problemen door onderstaande punten goed in acht te nemen:

• Gebruik alleen dimbare LED’s: Niet-dimbare LED’s kunnen kapot gaan of flikkeren op een dimmer
• Let op de belasting: Gebruik voldoende spotjes om de minimale belasting van de dimmer te bereiken
• Gebruik de juiste dimmer: Fase-afsnijdingsdimmers zijn bijna altijd de beste keuze
• Gebruik geen halogeentrafo: Deze zijn vaak niet compatibel met LED en veroorzaken flikkeren
• Controleer of alle spotjes van hetzelfde type zijn: Meng geen merken of types door elkaar

Wil je extra flexibiliteit? Kies dan voor een slimme dimmer, zoals van Fibaro of Busch-Jaeger ZigBee, waarmee je de spotjes ook via je smartphone of domoticasysteem kunt bedienen.

Met de juiste voorbereiding en een goede combinatie van dimmer en LED spotjes creëer je eenvoudig een duurzame en sfeervolle verlichting in huis. Let op de compatibiliteit en volg de juiste installatieprocedure voor het beste resultaat.