Wanneer je een lamp koopt, zie je vaak termen zoals wattage, lumen en lux op de verpakking staan. Vroeger keken we vooral naar het wattage om te bepalen hoe fel een lamp was, maar tegenwoordig is dat minder relevant. Lumen is nu een belangrijke factor om te begrijpen hoe fel een lamp daadwerkelijk schijnt. Maar wat betekent lumen precies, en hoe verschilt dit van lux?
Lumen is de meeteenheid voor de totale hoeveelheid zichtbaar licht die een lamp uitstraalt. Hoe hoger het aantal lumen, hoe meer licht de lamp produceert. Stel je voor dat je een kaars aansteekt; deze produceert ongeveer 12 lumen. Een gemiddelde gloeilamp van 60 watt geeft daarentegen rond de 800 lumen af.
Lumen vertelt je dus hoe helder een lamp is, ongeacht het energieverbruik. Dit is handig, omdat moderne lichtbronnen zoals LED-lampen veel efficiënter zijn dan traditionele gloeilampen. Een LED-lamp kan met slechts 10 watt eenzelfde hoeveelheid licht (lumen) produceren als een ouderwetse gloeilamp van 60 watt.
Nu energiebesparing steeds belangrijker wordt, zijn fabrikanten overgestapt op het vermelden van lumen in plaats van wattage. Een hoger lumengetal betekent dat je een helderder ruimte krijgt, terwijl je minder energie verbruikt. Door te letten op het aantal lumen kun je dus een lamp kiezen die past bij jouw verlichtingsbehoefte zonder onnodig veel energie te verspillen.
Hoewel lumen en lux beide met licht te maken hebben, betekenen ze niet hetzelfde. Lumen geeft de totale hoeveelheid uitgestraald licht aan, terwijl lux de hoeveelheid licht meet die op een bepaald oppervlak terechtkomt.
Stel je voor dat je een zaklamp hebt die 1000 lumen uitstraalt. Als je deze op een klein oppervlak richt, bijvoorbeeld een muur dichtbij, dan zal dat gebied fel verlicht zijn. Dit betekent dat het aantal lux (lichtsterkte per vierkante meter) hoog is. Als je dezelfde zaklamp gebruikt om een grote ruimte te verlichten, verspreidt het licht zich meer en neemt de lichtsterkte (lux) af, ook al blijft het aantal lumen hetzelfde.
Met deze formule kun je berekenen hoeveel lux een bepaald oppervlak ontvangt:
1000 lumen verdeeld over 1 vierkante meter = 1000 lux
1000 lumen verdeeld over 10 vierkante meter = 100 lux
Hierdoor wordt duidelijk dat een hoge lumenwaarde niet altijd voldoende is voor goede verlichting als het licht over een groot oppervlak wordt verspreid.
Het aantal lumen dat je nodig hebt, hangt af van de toepassing en de ruimte waarin de lamp gebruikt wordt. Hieronder enkele richtlijnen:
Sfeerverlichting (woonkamer): 100 tot 300 lumen per vierkante meter
Werkverlichting (keuken, kantoor): 500 tot 700 lumen per vierkante meter
Functionele verlichting (badkamer, hobbyruimte): 700 tot 1000 lumen per vierkante meter
Daarnaast is de kleurtemperatuur van het licht (gemeten in Kelvin) ook belangrijk om de juiste sfeer en functionaliteit te creëren. Warme kleuren (ongeveer 2700K) zijn prettig voor woonkamers, terwijl koudere kleuren (boven 4000K) beter geschikt zijn voor werkruimtes.
Door de opkomst van energiezuinige lampen zoals LED’s is het belangrijk om te weten hoeveel lumen je krijgt per watt energieverbruik. Dit wordt uitgedrukt in lm/W (lumen per watt). Een hogere lm/W-waarde betekent dat de lamp efficiënter werkt.
Ter vergelijking:
Gloeilamp: ongeveer 15 lm/W
Halogeenlamp: ongeveer 20 lm/W
LED-lamp: 80 tot 120 lm/W
Hierdoor kun je met een LED-lamp veel meer licht krijgen voor minder energie.
Lumen is een cruciale factor bij het kiezen van verlichting. Het geeft aan hoe helder een lamp is, ongeacht het energieverbruik. Door te begrijpen hoe lumen verschilt van lux en hoe deze begrippen samenhangen, kun je betere keuzes maken voor jouw verlichting. Let bij je volgende aankoop niet alleen op het wattage, maar vooral op het aantal lumen — zo weet je zeker dat je de juiste lichtsterkte voor jouw behoeften krijgt.
Geen reacties gevonden.
